In de steeds veranderende digitale wereld waarin bedrijven opereren, wordt het beveiligen van digitale infrastructuur steeds belangrijker. De recente introductie van de NIS2-richtlijn is een belangrijke stap in deze richting. Maar wat houdt NIS2 precies in, en wat betekent het voor uw bedrijfsprocessen?
NIS2 staat voor de "Netwerk- en Informatiebeveiliging Richtlijn 2" en is de opvolger van de oorspronkelijke NIS-richtlijn die in 2016 werd geïntroduceerd. De Europese Unie heeft deze richtlijn aangescherpt in reactie op de toenemende cyberdreigingen en de noodzaak om kritieke infrastructuren beter te beschermen tegen digitale aanvallen. Dit gebeurt door bedrijven te verplichten om zowel technische als organisatorische maatregelen te treffen om risico’s op netwerk- en informatiesystemen te beheersen. NIS2 stelt strengere eisen aan bedrijven die actief zijn in sectoren die van vitaal belang zijn voor de samenleving, zoals energie, transport, financiën en gezondheidszorg.
Het doel van de NIS2 is het verbeteren van de weerbaarheid tegen cyberaanvallen en het versterken van de beveiliging van essentiële diensten binnen de EU. Dit gebeurt door bedrijven te verplichten om zowel technische als organisatorische maatregelen te treffen om risico’s op netwerk- en informatiesystemen te beheersen.
De NIS2-richtlijn is van toepassing op een breed scala aan sectoren. De richtlijn is bedoeld voor organisaties die als ‘essentieel’ of ‘belangrijk’ worden aangemerkt. Essentiële sectoren omvatten energie, vervoer, bankwezen, infrastructuur van de financiële markten, gezondheidszorg, drinkwater en digitale infrastructuur. Belangrijke sectoren omvatten post- en koeriersdiensten, afvalmanagement, chemische productie en distributie, maakindustrie en digitale dienstverleners.
De NIS2-richtlijn is in december 2022 door de Europese Raad en het Europees Parlement aangenomen. De lidstaten hadden vervolgens tot oktober 2024 de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. Het is Nederland niet gelukt om voor de deadline van 17 oktober 2024 de richtlijn om te zetten naar nationale wetgeving. Wat dat uiteindelijk betekent, is beschreven in de Kamerbrief gevolgen niet tijdige implementatie NIS2- en CER-richtlijn*. De verwachting op dit moment is dat beide wetten in het derde kwartaal van 2025 in werking treden. Het is van belangrijk dat organisaties tijdig de nodige maatregelen treffen om aan de nieuwe vereisten te voldoen.
* De CER-richtlijn richt zich op de bescherming van organisaties tegen fysieke dreigingen, zoals de gevolgen van (terroristische) misdrijven, sabotage en natuurrampen.
De invoering van de NIS2 zal een aanzienlijke impact hebben op de manier waarop bedrijven hun processen organiseren. Allereerst vereist de richtlijn dat bedrijven hun beveiligingsprocessen standaardiseren en formaliseren. Dit betekent dat er strengere protocollen moeten worden opgezet voor het beheren van netwerken, data en fysieke toegang tot kritieke infrastructuur.
Daarnaast zullen bedrijven hun processen moeten aanpassen om regelmatig beveiligingsaudits en zelf-evaluaties uit te voeren. Deze evaluaties zijn essentieel om aan te tonen dat de organisatie voldoet aan de NIS2-voorschriften en om zwakke punten in de beveiliging tijdig te kunnen aanpakken. Voor veel organisaties betekent dit dat er nieuwe rollen of teams moeten worden opgericht, zoals een cybersecurity-comité of specifieke medewerkers die verantwoordelijk zijn voor compliance.
Tot slot kan de noodzaak om te investeren in beveiligingstechnologieën, zoals high security toegangsproducten en digitale beveiligingssystemen, ook van invloed zijn op de planning en het budget van uw bedrijfsprocessen. Bedrijven zullen deze investeringen niet alleen moeten zien als een compliance-verplichting, maar ook als een strategische kans om hun algehele weerbaarheid te verbeteren en het vertrouwen van klanten en partners te vergroten.
De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) heeft een zelf-evaluatietool geïntroduceerd waarmee organisaties kunnen bepalen of zij onder de NIS2-richtlijn vallen. Door het invullen van deze evaluatie kan men op basis van verschillende criteria, zoals sector, sub-sector, bedrijfsgrootte en het kritieke belang van de organisatie, vaststellen of een organisatie als ‘essentieel’ of ‘belangrijk’ wordt beschouwd. Dit helpt organisaties om tijdig te beoordelen of zij aan de toekomstige vereisten moeten voldoen.
High-security toegangsproducten, zoals beveiligingsdraaideuren en -sluizen helpen organisaties de toegang tot gevoelige systemen en ruimtes te controleren, een kernvereiste van de richtlijn. Deze oplossingen versterken niet alleen de fysieke beveiliging, maar dragen ook bij aan het risicobeheer en de incidentpreventie die essentieel zijn voor NIS2-compliance.